İstanbul Sanayi Odası, 2011 yılına ait verilerle Türkiye'da faaliyet gösteren en büyük 500 sanayi kuruluşunu açıkladı.
Liste incelendiğinde 2010 yılında ilk 10 sıradaki firmaların 2011 de yerlerinin değiştiğini ama en büyük 10 firmanın aynı kaldığını görüyoruz. Bu tespit 2010 - 2011 yıllarında ilk 5 sıradaki firmalar için de geçerli ayrıca.
Liste, sanayi firmalarının yalnızca üretimden yaptıkları satışların (600 - 601 ve kur farkları da izleniyorsa 602 hesap) sıralamasıyla oluşturuluyor.
Listede geçen yıl yer alan firmaların bu yıl sıralamadaki yerlerinin değişme sebebi ile bu yıl listeye üstelik üst sıralardan giren firmaların bu başarısının ardındaki sebepler birbirinden farklı, buraya dikkat çekmekte fayda var. Geçen yıl listede olmayıp, bu yıl listeye üstelik üst sıralardan giren Eren Enerji, Tiryaki Agro gibi firmalar var örneğin. (Bu sayı toplamda 74 firma.) Bu durum aslında konjonkturun şirketlere olan etkisini göstermesi açısından önemli. Enerji ve Gıda gibi sektörler, dünya genelinde önemi giderek artan şirketler ve bu da firmaların cirolarını artırmalarını sağlayarak bu sektörlerde yeni ve güçlü firmaların doğmasını sağlıyor. Diğer yandan, geçen yılki listeye göre sıralaması değişen firmalardaki en büyük etken, genel olarak emtia fiyatlarının dünya genelindeki dalgalanmalarından etkilenmeleridir. Listenin ilk 10 sırasındaki demir çelik firmalarının geçen yıla göre yükselişi bu şekilde açıklanabilir.
Geçen yıla göre sıralaması en fazla artan firmalara MMM Metalurji, Çebitaş Demir Çelik Endüstrisi ve Tırsan Treyler San. Tic A.Ş örnek olarak verilebilir. Sıralaması geçen yıla kötü anlamda değişen firmalara da Doğan Gazetecilik, Yolbulan Metal Sanayi, Park Teknik Elektrik Madencilik firmaları örnek olarak verilebilir.
Açıklanan en büyük 500 firma listesinde önceki yıllarla karşılaştırma yapıldığında dikkat çeken bir diğer sonuç da bu listede yer alan firmalar içindeki halka açık olan firma sayısı. 2009 yılında açıklanan en büyük 500 firmanın 90 tanesi halka açıkken, 2010 ve 2011 yıllarında bu rakam 86 adete düştü. Bu da, yaptığı birçok etkinlikle KOBİ'leri halka arza teşvik eden ve esasen bu konuda başarı da yakalayan SPK'nın, büyük oyunculara da biraz daha ilgi göstermesi gerektiğini gösteriyor bana göre.
Bir diğer nokta da, bu liste VUK rakamlarına göre hazırlandı ve şirketlerin vergiye baz mali tablolarından çıkarılmış sonuçları yansıtıyor. 2013 yılından itibaren buradaki şirketlerin tamamının bağımsız denetime tabi olacağı rahatlıkla söylenebilir bence zira Bakanlar Kurulu'nun açıklayacağı limitin altında kalan bir şirket olmaz buradan ve mali tablolarının da IFRS'e göre hazırlanacağını hatırlarsak, bu liste bence yeniden inşa edilecektir.
Son olarak, bizim en büyük 500 sanayi kuruluşumuzun üretimden satışlar göstergesi açısından acaba dünyadaki ağırlığı nedir diye merak ederek karşıma dünya perakende devi Walmart'ın 2011 finansallarını koydum. Uzun yıllardır finansal mukayesede Wallmart her zaman iyi bir gösterge olmuştur benim için. Bir nevi Big-Mac Index gibi.
Evet, Walmart 2011 yılını 418.9 milyar USD ciro ile kapatmış görünüyor. Bu da 2011 ortalama dolar kuru ile yaklaşık olarak 702.5 milyar TL ye eşit bir rakam. Bizim en büyük 500 sanayi kuruluşumuzun 2011 üretimden satışlar rakamlarının toplamı ise 317.9 milyar TL. Bu rakamı Walmart'ın finansalına oranladığımızda yaklaşık %45 ine denk geliyor. Yani en büyük 500 sanayi kuruluşumuz = Walmart'ın tek başına büyüklüğünün %45 i kadar ediyor. Kısaca, sanırım daha katedilmesi gereken çok yol var.
En büyük 500 firmanını sıralı tam listesine :) buradan ulaşabilirsiniz.
Konuyla ilgili paylaşmak istediğiniz düşünce ve eleştirilerinizi aşağıda yer alan formdan iletebilirsiniz.
