Ponzi Şeması - Örnek Olay

Hayatı boyunca PTT'de memurluk yapmış Ali Bey, bir yandan emekliliği için birikim yapmak isterken bir yandan da bu birikimleri ileriye dönük karlı olarak değerlendirebileceği bir yatırım fırsatı aramaktadır. 

Ali Bey bu amaçla, özel bir finansal eğitim kurumu tarafından verilen ücretsiz seminer davetine evet diyerek katılmıştır. Seminer boyunca bir şirketten ve bu şirketin sahip olduğu altın madenlerinden bahsedlmiştir. Bu şirkete yatırım yapanlara yıllık %18-%36 arasında bir getiri vaadedilmektedir.

Cazip görünen bu yatırım fırsatını kaçırmak istemeyen Ali Bey, elindeki birikimin önce bir kısmını yatırmaya karar verir karşılığında ödeme kuponları alır. Vadesi geldiğinde bu ödeme kuponları ile getirisi ile birlikte yatırdığı parayı da geri aldığı için aynı yatırıma bu kez tüm birikimini yatırarak girer ve karşılığında yeniden vadesi geldiğinde tahsil edilmek üzere kuponlar alır. Ancak bu kez vade geldiğinde bir sürprizle karşılaşır: firma kapatılmış ve Ali Bey'in parası da uçmuştur!

Peki, bu para nereye gitmiştir?

• Para ilk olarak enerji şirketlerinin hisselerine yatırılmış ve böylece Ali Bey'in yatırım yaptığı görüntüsü oluşturulmuştur.
• Bu hisseler daha sonra defalarca kez farklı bankalar aracılığı ile alınıp satılarak, paralar off shore hesaplara aktarılmıştır.
• Bu paralar ile ödeme vadesi gelen diğer yatırımcıların ödemeleri yapıldı.
• Bu şekilde milyonlarca lira bu düzeni kuranların cebine girmiş oldu.

Alınacak Dersler

• Gerçek olamayacak kadar çekici ve karlı görünen yatırımlar, muhtemelen gerçek değildir.
• Tüm yatırımlar risk içerir.
• Yatırım yapmadan önce mutlaka ciddi bir araştırma yapılmalıdır.