UEFA Kulüpleri Benchmark Raporu: 2019 Değerlendirmesi - UEFA Onbirinci Benchmark Raporu 2. Sayfa

Avrupa Kulüpleri'nin toplam faaliyet kârı son 10 yılda yaklaşık 1 milyar € iyileşmiş durumda.

Özellikle FFP sonrası dönemde, ilk iki uygulama yılı dikkate alınmazsa, kulüplerin toplam faaliyet kârının 6 yıldır pozitif olduğu görülmektedir. Raporda yine bu durum özellikle vurgulanmış..

Toplam ne kâr'a bakıldığında ise son 2 yılda kulüpler artık net kâr açıklıyor. Bunun olması için önce faaliyet kârlılığının olması beklenirdi ve bu 2013 yılından beri pozitif duruma dönmüştü ancak net kâr hesaplamasında, faaliyet kârından sonra sırasıyla "transfer gelir/gideri", " faaliyet dışı gelir/gider", "yatırım gelirleri/giderleri", "finansal gelir/giderler" ve "vergi gideri" dikkate alındığı için bu kalemlerdeki iyileşme ancak sağlanabilmiş görünüyor.

Avrupa Ligleri'nin net kâr toplamına baktığımızda bir önceki yıla göre düşüş yaşanmakla birlikte hala dip toplam pozitif durumda..

İngiltere, bu sıralamanın ilk basamağında ve tek başına, listedeki ülkelerin toplam net kârını 3'e katlamış durumda..

Türkiye Ligleri'ndeki kulüplerin net zararı, Avrupa'nın en kötüsü durumunda ne yazık ki. Üstelik bu durum son 4 sezondur aynı şekilde devam ediyor.

Almanya, net kârını önceki yıla kıyasla en fazla iyileştiren ülke durumunda.

Faaliyet kârı sıralamasındaki ilk 20 kulübün toplam faaliyet kârı, bir önceki yıla göre 215 mio € artış gösterdi.

En yüksek gelire sahip ilk 10 kulüpten, Barcelona dışındaki 9 kulüp, aynı zamanda bu listenin de ilk 10'unda bulunuyor. Bu duruma finansal açıdan bir yorum yapılacak olsa, herhalde, finansal sonuçlarda gelirden faaliyet kârlılığında ekstrem bir durum olmadığı ve finansal tabloların daha stabil bir hale geldiği söylenebilir..

Faaliyet kârını bir önceki yıla oransal olarak en fazla iyileştiren kulüp %80 ile Tottenham Hotspur oldu. Bu duruma tutar bazında bakıldığında bakıldığında ise Chelsea FC ve Schalke 04 kulüpleri ilk 2 sırada bulunuyor.

Arsenal, faaliyet kârını bir önceki yıla göre 90 mio € düşürerek bu yöndeki en kötü kulüp oldu.

Net Kâr ve Net Karlılık Oranlarına bakıldığında ise listenin ilk sırasında sürpriz bir takım bulunuyor: AS Monaco.

Listenin genelinde ise İngiltere'den 7, Almanya'dan 4 ve İspanya'dan 3 takım bulunuyor..

UEFA Benchmark Raporu'nda net borç tanımı, bildiğimiz yöntemle dikkate alınıyor. Kulüplerin hazır değerleri ve transfer alacaklarından, banka kredileri, futbolcu kiralama borçları ve transfer borçlarının neti "net borç" olarak dikkate alınıyor.

İngiltere Ligi, raporun pozitif yönlerinde öne çıktığı gibi, net borçluluk sıralamasında da ilk sırada. Üstelik, İngiltere Kulüpleri'nin toplam borcu, bir önceki yıla göre %87 artmış durumda. Ancak herşeye rağmen, bu devasa borçları, İngiltere Kulüpleri'nin toplam gelirinin hala %45'i oranında bulunuyor.

Tüm tablonun, genel değerlendirmede en başarılı ülkesi, Almanya olarak görülüyor. Alman Kulüpleri'nin toplam 212 mio € toplam net borcu bulunurken, bu borcun bir önceki yıla göre artış hızı %37 ve net borçların, Alman Kulüpleri'nin toplam gelirine oranı yalnızca %7 oranında bulunuyor.

Bazı ülkelerin toplam net borcu, bir önceki yıla göre düşmüş olmasına karşın hala gelirlerinden daha fazla borca sahipler. Fransa bunun en iyi örneği durumunda.

Türkiye ise, net borcu gelirinin üzerinde olup, bir önceki yıla göre net borcu artan tek ülke. Diğer bir deyişle, kulüpleirmizin borç yönetimi ve finansal yapısı oldukça kötü durumda görünüyor.

Kulüpler bazında net borç durumuna baktığımızda ise bu tarz göstergelerin akla gelen ilk takımı her zamanki gibi Manchester United FC. Kulübün net borcu 568 mio € ve bu borç, toplam gelirlerinin %90'ı durumunda.

Tottenham Hotspur FC, kulüplerin finansal yapısını takip edenlerin bildiği gibi finansal olarak en başarılı yönetilen kulüplerden biri olmuştur bu zamana kadar. Ancak stadyum yenileme projeleri sebebiyle inanılmaz bir borç yükünün altına girmiş durumdalar. Bunu nasıl yöneteceklerini hep birlikte göreceğiz.

Listede 3 Türk takımı da bulunuyor. Net borcun toplam gelirine oranı en kötü durumda olan takım Fenerbahçe. Üstelik borç, bir önceki yıla göre %49 artmış durumda. 20 Kulübün net borcu 5.5 milyar € iken, 3 Türk kulübü, bu borcun %12'sine denk geliyor.

Tottenham'ın stadyum projesinden kaynaklanan borcunu bir kenara bırakırsak, geçen yıldan bu yana net borç durumu artış oranı en kötü ilerleyen takım Lille, oransal olarak en iyi düzelme gösteren takım ise Galatasaray.

Net borcun gelire oranında en iyi kulüp ise Liverpool. Toplam net borç tutarı 160 mio € iken, bu tutar toplam gelirlerinin yalnızca %30'u durumunda görünüyor..

Maaş yükümlülüğü kalemini Avrupa Ligleri bazında incelediğimizde ise, lig bazında en yüksek artışın %20 ile İspanya, %16 ile İskoçya ve %15 ile Fransa olduğu görülüyor..

Raporda "Big5" olarak belirtilen 5 Büyük Avrupa Ligi'nde ise (İngiltere, Almanya, İspanya, İtalya, Fransa) maaş yükü artışı ortalama %12 olarak gerçekleşmiş..

Maaş yükümlülük toplamının toplam gelir oranı en kötü olan ülke Hırvatistan, en iyi durumda olan ülke ise Almanya..

Türkiye'de maaş yükü geçen yıla göre %6 artmış durumda ve toplam maaş yükün toplam gelire oranı %79. Bu oranlar, Hırvatistan'ın ardından en kötü ikinci orana sahip ülke konumundayız..

Maaş yükümlülüğüne kulüpler bazında baktığımızda ise FC Barcelona, 529 mio € ile ilk sırada. Kulübün maaş yüğkü bir önceki yıla göre %40 artmış durumda ve maaş yükünün toplam gelire oranı %77 gibi yüksek bir seviye bulunuyor..

Toplam gelire oranı bakımında en kötü maaş yükü rasyosuna sahip kulüp AS Monaco.. Kulübün toplam maaş yükü 133 mio € ve maaş yükü artış hızı %34 seviyesinde gerçekleşmiş..

Maaş yükü bakımından listelenen ilk 20 Avrupa Kulübü içerisinde, maaş yükü artışı, bir önceki yıla göre negaitf olan iki kulüp bulunuyor. Bunlar Manchester City FC (ki biraz geç kaldılar bunu yapmakta zira  UEFA'dan 3 yıl men cezası aldılar v bir sebebi de bu tutarın yüksek oluşuydu) ve Juventus..

İlk 20 kulüp içinde maaş yükü artış hızı en kötü olan kulüp ise Everton FC. Kulübün maaş yükü bir önceki yıla göre %42 oranında artarak 180 mio €'ya ulaşmış durumda..

Avrupa Ligleri'nin toplam maaş harcamaları 1996'dan bu yana %850, geçen yıla göre de %8 artmış durumda..

FFP uygulamasından önce maaş harcamaları yaklaşık 6 kat artmışken, bu oran FFP uygulamasından sonra 1,5 kata düşmüştür. UEFA'nın FFP uygulamasının yararlarını savunurken ilk başvurduğu göstergelerden biri bu yüzden Maaş ve Ücret harcamaları oluyor..

Avrupa Ligleri'nin net özkaynakları (varlıklar - borçlar) 2009 yılından bu yana 5 kat artmış durumda. Aynı dönemde borçlar ise yalnızca %50 artmış durumda. Rapora göre bunun en büyük sebebi, FFP uygulamasının devreye girmesi oldu. Varlık yükümlülük dengesindeki başarı, yalnızca falaiyet performansı ile ulaşılan bir sonuç değil, kulüp sahiplerinin yaptıkları sermaye ilaveleri ve sermaye artışlarının etkisi önemli durumda. Örneğin, 2018/19 sezonunda (bu raporun incelediği dönem) 9 milyar €'ya ulaşan varlık yükümlülük net dengesinin 1,5 milyar €'luk kısmı bu şekilde sağlanan tutarlardan oluşuyor.

2010 yılından bu yana oluşan toplam 48,1 milyar €'luk pozitif dengenin 12,5 milyar €'luk kısmi sermaye ilavesi ve sermaye artışı yoluyla sağlanmış durumda.