Eylül 1992'de, Macaristan doğumlu bir yatırımcı tek başına İngiltere Merkez Bankası'nı alt etti ve İngiliz Sterlini’ni çökertti.
Bu süreçte 1 milyar doların üzerinde para kazandı.
Bir Ülkeyi Dize Getiren Yatırımcı: George Soros
1992'ye gelindiğinde, George Soros finans dünyasında hiç olmadığı kadar tanınan bir isim oldu.
1930'da doğan Soros, London School of Economics'e katılmadan önce Nazi işgali altındaki Macaristan'dan sağ çıktı.
1954 yılında, finans kariyerine Londra Ticaret Bankası Singer & Friedlander'da başladı.
1956'da Soros, F. M. Mayer (1956–59) için çalıştı. Daha sonra Ortak Pazar haline gelen ve bugünkü Avrupa Birliği halini alan Kömür ve Çelik Topluluğu'nun kurulmasının ardından ABD'li kurumsal yatırımcılar arasında popüler hale gelen Avrupa hisse senetlerinde uzmanlaştı.
1959'da, F. M. Mayer'de üç yıl geçirdikten sonra Wertheim & Co.'ya geçti. 1963 yılına kadar Avrupa menkul kıymetleri analisti olarak çalıştı ve bu sürede ilk büyük birikimini (500.000 $) yaptı.
Soros Fon Yönetimi'ni ve onun birincil hedge fonu Quantum Fund'u 1970 yılında kurdu.
1979'da bazı Avrupa ülkeleri kur istikrarını sağlamak ve ülkeleri sınır ötesi ticarete zarar veren döviz kuru dalgalanmalarından korumak için para birimlerini birbirlerine belirli bir oranda sabitledi. Böylece Döviz Kuru Mekanizması ("ERM") doğdu.
Ulusal bankalara ise ülkelerinin parar birimlerini bu orankarda tutma görevi verildi.
Piyasada döviz satıcıları ağırlıktaysa merkez bankaları alıcı görevi üstlendi; döviz alıcıları ağırlıktaysa merkez bankaları döviz satıcısı görevini üstlendi.
Büyük Britanya da 1990'da bu sabit kur sistemine (ERM)'ye katıldı ancak kısa bir süre sonra Britanya resesyona girdi.
Birleşik Krallık Merkez Bankası (Bank of England), faiz oranlarını düşürmek istese de bunu yapmaları, İngiliz Poundu’nun değerini düşüreceği ve sistemin kurallarına uymayacağı için ERM'den çıkmalarına sebep olacaktı. Dolayısıyla Banka, sürekli olarak açık piyasaya girmeye ve dalgalanmasını sürdürmek için İngiliz Sterlini satın almaya zorlandı.
1992 yılına gelindiğinde George Soros, Merkez Bankası’nın yaptığı bu alımların bir fırsat yarattığını farketti zira genel beklenti İngiliz Sterlin’in de bir devalüasyon yaşanacağı yönündeydi.
Böylece kariyerindeki en sansasyonel ticaretine başladı ve İngiliz Sterlini’nda kısa pozisyon almaya başladı. (Makale Linki) (Makale Linki) (Makale Linki)
Bankalardan ödünç aldığı İngiliz Sterlini satıyor ve karşılığında Alman Markı satın alıyordu.
Beklentisi, Sterlin’de yaşanacak bir devalüasyon ile ödünç aldığı parayı iade etmek için daha az bir maliyete katlanacağı ve aradaki farktan kazanç sağlayacağı yönündeydi.
İlk işlemlerin toplamı yaklaşık 1,5 milyar dolar kadar oldu.
16 Eylül 1992'de Alman Bundesbank Başkanı, baskı altında bazı para birimleri olduğunu duyurdu ve bu para birimleri kural esnekliği sağlanmayacağını açıkladı. Diğer bir deyişle, yaşanacak bir devalüasyon için oyunun kuralları değişmeyecekti.
Bu açıklamanın ardından Soros kısa pozisyonunu 10 milyar dolara yükseltti.
İngiltere Merkez Bankası bir kaosa sürüklendi. Bu kur çöküşünü önleyebilmek için açık piyasadan Sterlin satın almak zorundaydı ve bu da Sterlin’in değerini daha da arttıracağı için bir felaket senaryosu anlamına geliyordu.
Buna rağmen 17 Eylül 1992'de İngiltere Merkez Bankası piyasadan 27 milyar Sterlin satın aldı. Ancak bu tutar da kaosu engellemeye yetmedi.
Aynı gün saat 19: 00'da İngiltere ERM'den ayrılacağını açıkladı ve İngiliz Poundu’nun devalüasyonuna izin verdi.
İngiltere tarihine "Kara Çarşamba" olarak geçen bugün ve sonraki birkaç gün içinde Pound, Alman Markı'na karşı % 15 ve ABD Doları’na karşı % 25 değer kaybetti.
George Soros, tüm kısa pozisyonlarını kapatarak yaklaşık 1 milyar dolar kâr elde etti.
Bu olay Soros’un kariyerinin önemli aşamalarından biri olarak tarihe geçti.
Ardından Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bazı Doğu Avrupa (Ukrayna, Belarus, Polonya, Romanya) ülkelerine önemli tutarlarda finansal yardımlarda bulundu.
Yatırımları, vakıfları ve eylemleriyle bazıları tarafından “hayırsever” olarak anılan Soros, çoğu insana göre ise sahip olduğu finansal güç ile ülkelerdeki sosyo-politik süreçleri doğrudan manipüle eden birinden başkası değil.
Bu yazıyı sosyal medyada paylaşmak için ekranın solundaki sosyal medya araçlarını kullanabilirsiniz.
